Türkiye Menşeli Bazı Gıda Ürünlerinin AB'ye İthalatında Uygulanan Artırılmış Resmi Kontroller Hakkında Duyuru

Avrupa Birliği Nezdinde Türkiye Daimi Temsilciliği’nden alınan yazıda, Bitkiler, Hayvanlar, Gıda ve Yem Daimi Komitesi’nin (PAFF Komitesi), 17 Haziran 2025 tarihinde aldığı kararlar paylaşılmakta olup, özetle;

 

• Halihazırda, pestisit kalıntıları nedeniyle, (AB) 2019/1793 sayılı Uygulama Tüzüğü’nün Ek I'inde yer alan Türkiye menşeli greyfurtlar için kontrol sıklığının, Üye Devletler tarafından yürütülen resmi kontroller ve mevcut bilgilerin, pestisit kalıntılarıyla bulaşmaya ilişkin Birlik mevzuatında öngörülen ilgili gerekliliklere uyum konusunda gelişme kaydedildiğini göstermesi nedeniyle, %20’den %10’a düşürüldüğü,

• RASFF bildirimlerinden elde edilen veriler ve Üye Devletler tarafından gerçekleştirilen resmi kontrollere ilişkin bilgilerin, pestisit kalıntılarıyla olası bulaşmadan kaynaklı, insan sağlığı için yeni risklerin ortaya çıktığını göstermesi nedeniyle, Türkiye menşeli domates (Solanum lycopersicum L.), sevkiyatlarının, numune alma ve laboratuvar analizleri dahil olmak üzere, %20 oranında kimlik ve fiziksel kontrol sıklığı belirlenerek, söz konusu Tüzüğün Ek I'ine dahil edildiği,

• Pirolizidin alkaloidleri (PA) ile bulaşma riski nedeniyle, sözkonusu Tüzüğün Ek II’sinde yer alan Türkiye menşeli kimyon tohumlarıyla ilgili olarak, Üye Devletler tarafından gerçekleştirilen resmi kontroller sırasında pirolizidin alkaloidleri ile bulaşmaya ilişkin olarak Birlik mevzuatında öngörülen ilgili gerekliliklere yüksek oranda uyumsuzluk tespit edilmesi nedeniyle, kimyon tohumları için kontrol sıklığının %30’dan %50’ye çıkarıldığı,

• Aflatoksin ile bulaşma riski nedeniyle, bahsekonu Tüzüğün Ek II’sinde yer alan Türkiye menşeli kuru incirler ilgili olarak, Üye Devletler tarafından gerçekleştirilen resmi kontroller sırasında aflatoksin bulaşmasına ilişkin olarak Birlik mevzuatında öngörülen ilgili gerekliliklere yüksek oranda uyumsuzluk tespit edilmesi nedeniyle, halihazırda %20 olan kontrol sıklığının %30’a çıkarıldığı,

• Üye Devletler tarafından kuru incir üzerinde gerçekleştirilen resmi kontrollerin yanı sıra RASFF bildirimlerinden kaynaklanan ek bilgilerin, Okratoksin A için yüksek oranda uygunsuzluk olduğunu göstermesi ve Okratoksin A ile olası bir bulaşma nedeniyle insan sağlığına yönelik yeni risklerin ortaya çıktığına dair kanıtlar sunması nedeniyle, Türkiye menşeli kuru incirlerde aflatoksinlere ek olarak Okratoksin A için de Birliğe girişte %30 oranında kimlik ve fiziksel kontrol sıklığı belirlenerek resmi kontrollerin arttırılmasına karar verildiği,

• Söz konusu Tüzük Eklerinde listelenen tüm ürünlerin, öngörülen sıklıkta numune alma ve laboratuvar analizleri de dahil olmak üzere, belge kontrollerine ve kimlik ve fiziksel kontrollere tabi tutulacakları bir Sınır Kontrol Noktasına (SKN) sunulması ve sevkiyatlara (AB) 2017/625 sayılı Tüzüğün 56. Maddesinde öngörüldüğü üzere Ortak Sağlık Giriş Belgesinin (CHED) eşlik etmesinin gerekeceği, sevkiyatın SKN'ye tahmini varış tarihi ve saati hakkında yeterli ön bildirimde bulunmak için, gıda işletmecilerinin CHED'in I. Bölümünü doldurması ve sevkiyatın fiziksel varışından en az bir iş günü önce SKN'deki yetkili makama iletmesi gerektiği,

• Ayrıca, (AB) 2019/1793 sayılı Tüzüğün Ek II'sinde listelenen tüm ürünlerin, artırılmış resmi kontrol seviyesine ek olarak özel koşullara tabi olduğu ve özellikle, bahsekonu Tüzüğün 10 ve 11. Maddelerinde belirtildiği üzere, bu malların her bir sevkiyatına, ürünlerin sözkonusu Tüzükte belirtilen riskler açısından numune alındığını ve analiz edildiğini belirten resmi bir sertifika ile Birlik gerekliliklerine uygunluğu gösteren numune alma ve analiz sonuçlarının eşlik etmesi gerektiği,

• Lojistik kısıtlamaların bu süre sınırına uyulmasını engellediği durumlarda, SKN'nin yetkili makamlarının, (AB) 2019/1013 sayılı Uygulama Tüzüğünün 1(2) Maddesinde öngörüldüğü üzere, sevkiyatın beklenen varışından en az dört saat önce bir ön bildirim süresi uygulayabileceği,

• Yukarıda bahsedilen değişikliklerin, Komisyon tarafından kabul edilmesi ve yayımlanmasının hazırlık aşamasında olduğu ve sözkonusu tedbirlerin, AB Resmi Gazetesi'nde yayımlanmasını takip eden yirminci gün yürürlüğe gireceği ifade edilmektedir.

 

Uluslararası İlişkiler ve Ticarette Teknik Engeller Dairesi Başkanlığı (DTÖ Türkiye TBT Bilgi, Bildirim ve Temas Merkezi)

---

Haber Detayı